Pionieren in de Protestantse Kerk

Deze maand bestaat de Protestantse Kerk precies tien jaar. Reden voor een feestje? In ieder geval niet om achterover te leunen. We bezochten vier plekken waar zich een nieuwe toekomst lijkt af te tekenen.

Op 1 mei is het tien jaar geleden dat de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch-Lutherse Kerk zich officieel verenigden tot de Protestantse Kerk in Nederland. De nieuwe kerk maakte van missionair werk en kerkgroei een speerpunt. Dat mocht ook wel, want het ledental van de PKN liep verder terug. Ook financieel moest de tering naar de nering gezet worden. De Nieuwe Koers ging in gesprek met vier betrokkenen van missionaire projecten, die zich allemaal op een eigen leeftijdsgroep richten. Wat heeft hun doelgroep nu specifiek nodig om over tien jaar nog steeds betrokken te zijn bij de kerk? “Ik vind het belangrijk dat kinderen in de kerk horen: jij hoeft helemaal niets, jij mag zijn wie je bent”, betoogt missionair kinderwerker Lucré de Man.

Tien jaar PKN, valt er iets te vieren?

“Ja, ik denk het wel. De PKN bestaat nog steeds en God gaat door met Zijn kerk, dat vind ik bemoedigend.”

Welke vorm spreekt kinderen aan?

“Toen Jezus de kinderen zegende, zei Hij niet: ga maar even zitten, dan zal ik vertellen wat jullie moeten doen. Hij had aandacht en liefde voor ze. Liefde moet het eerste zijn waar kinderen mee in aanraking komen. Ik merk dat kinderen daar ook heel erg behoefte aan hebben. Net zoals volwassenen, leven kinderen ook in een prestatiegerichte samenleving. Ze moeten goed kunnen leren, leuke kleren aanhebben, met veel vriendjes spelen en ga maar door. Ik vind het belangrijk dat ze in de kerk horen: jij hoeft helemaal niets, jij mag zijn wie je bent.”

Wat is er nodig om kinderen bij de kerk te houden?

“We moeten het geloof relevant maken. Kinderen binnen de kerk kennen veel verhalen uit de Bijbel. Ze weten dat David steentjes in zijn slinger deed en zo Goliath vermoordde. En dat Zacheüs in de boom zat. Maar wat maakt het verschil dat niet Jip of Janneke, maar Zacheüs in de boom zat? We moeten uitleggen waarom het zo belangrijk is Jezus te kennen en hoe dat ons leven anders maakt. Daarnaast is het nodig om kinderen  volstrekt serieus te nemen. Volwassenen  zijn vaak nog het uitgangspunt in de kerk. Waarom zijn kinderen dat niet? Als volwassen willen we graag een goede preek en geestelijk groeien. Kinderen hebben daar net zo goed recht op. Bijbelkringen zijn vaak ook gericht op jeugd van zestien jaar en ouder. Sinds een paar jaar leid ik een bijbelkring met kinderen uit groep s/6 en 7/8. Ik bedenk leuke werkvormen en we bidden samen. Op de eerste bijbelkring zei ik dat we uit de Bijbel gingen lezen. ‘Saai!’ riepen ze mij toe. Maar ze zijn allemaal gebleven. Kinderen willen graag leren, ze zuigen de informatie op. Deze leeftijdsgroep is heel goed te bereiken omdat ze hun keuzes nog niet gemaakt hebben. Op het gebied van religie wil ik ze vertellen dat Jezus de beste optie is. Tijdens een bijbelclub zei een kind, dat thuis hoort dat God niet bestaat, tegen mij: ‘Oke, dan geloof ik half in God.’ Hij wilde loyaal zijn aan zijn ouders, maar ook aan wat hij had gehoord. Natuurlijk kan het over drie lessen weer anders zijn, maar ik neem het wel serieus omdat het kind er blijkbaar over na heeft gedacht.”

Wat moet de kerk precies niet doen?

“De kerk moet niet werken met dubbele agenda’s. Soms worden er kinderactiviteiten georganiseerd, in de hoop dat er ouders komen. Dan neem je kinderen uiteindelijk niet serieus. De kerk moet er ook voor oppassen om geloven doordeweeks en op zondag van elkaar los te koppelen. Naast allerlei uitzonderingen zijn ouders doorgaans de bepalende factor in het geloofsleven van een kind. Het is mooi als de kerk ouders kan ondersteunen bij de geloofsopvoeding.”

Wat hebben kinderen de kerk te bieden?

“Wij kunnen heel veel leren van kinderen. Ze hebben de ontvankelijkheid en de bereidheid om iets aan te nemen zonder wetenschappelijk bewijs. Ook leren ze ons om weer met nieuwe ogen naar het te geloof kijken door de vragen die ze stellen of een opmerking als: ‘natuurlijk is het zo dat God gebeden verhoort.'”

Hoe ziet de kerk er over tien jaar uit?

“Met Gods hulp zijn we over tien jaar een heel sprankelende kerk. Je ziet wel dat de ontkerkelijking toeneemt. Maar de mensen die er nog zitten, zijn misschien juist wel heel bewust christen en bij de kerk gebleven. Mijn verlangen is dat de kinderen van nu over tien dienstbaar mogen zijn in het Koninkrijk. Ook hoop ik dat kinderen helemaal serieus worden genomen. Dat het niet zo is dat een volwassene naar de kerk komt en een kind meeneemt. Maar dat er een kind naar de kerk komt, die een volwassene meeneemt.”